Μαγειρεύοντας παιδικές ιστορίες – Κώστας Μπαμίχας
Πώς ξεκινήσατε τη διαδρομή σας στη συγγραφή; Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με το γράψιμο;
Το γράψιμο είναι τέχνη και η τέχνη δεν ξεκινά κεραυνοβόλα. Πριν μπουσουλήσεις πρέπει να δεις άλλους να περπατάνε και έπειτα να κάνεις τα πρώτα σου βήματα, να πέσεις, να χτυπήσεις, να προσπαθήσεις να ισορροπήσεις βαστώντας ότι βρεις μπροστά σου. Και ανέλπιστα μετά να τα παρατήσεις και να το ξαναπροσπαθήσεις.
Έτσι και εγώ ξεκίνησα να γράφω από μικρή ηλικία. Στην αρχή κάποιο ημερολόγιο, ύστερα μικρές ιστορίες και μετέπειτα αποπειράθηκα να γράψω βιβλία βασισμένος σε όνειρα που είχα δει. Βεβαίως δεν τελείωσα κανένα από αυτά· για την ακρίβεια καμία απόπειρα δεν ξεπέρασε το πρώτο κεφάλαιο μιας και η συγγραφή, εκτός από φαντασία και τεχνική, χρειάζεται και πειθαρχία.
Τώρα το τι μπορεί να ωθήσει κάποιον να ασχοληθεί με το γράψιμο είναι ερώτηση για πιο σοφούς ή λόγιους ανθρώπους. Προσωπικά πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με κάποια ενδιαφέροντα και ταλέντα προδιαγεγραμμένα.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια της συγγραφής ενός βιβλίου και πώς την ξεπεράσατε;
Δυστυχώς ο χώρος της συγγραφής, τουλάχιστον στην Ελλάδα, είναι δύσκολο να σου αποφέρει αρκετά χρήματα για να βιοποριστείς γράφοντας μυθιστορήματα. Αποτέλεσμα αυτού είναι να δουλεύεις ταυτόχρονα σε κάποιον άλλο τομέα και στην περίπτωσή μου, όντας επαγγελματίας μάγειρας, δεν μένει πολύς χρόνος για να γράψεις. Επίσης, στον λίγο χρόνο που σου μένει, πρέπει να αφοσιωθείς και στην οικογένεια σου, να ασχοληθείς με την καθημερινότητά σου, να ξεκουραστείς (ναι, είναι και αυτό σημαντικό!) Οπότε, θα έλεγα το να βρεις χρόνο και όρεξη είναι σίγουρα η μεγαλύτερη πρόκληση, τουλάχιστον για εμένα προσωπικά. Αλλά αν αγαπάς κάτι πραγματικά, πάντα θα βρεις έστω και μια χαραμάδα χρόνου και μια ρανίδα ορέξεως για να ασχοληθείς με αυτό.
Ποια είναι η διαδικασία συγγραφής σας; Έχετε κάποιο συγκεκριμένο τελετουργικό ή ρουτίνα όταν γράφετε;
Ναι, εννοείται. Ανοίγω τον υπολογιστή και ξεκινάω να γράφω. Πιο απλό δεν γίνεται. Πέρα από την πλάκα όμως και αν θέλουμε να το αναλύσουμε λίγο, τώρα τελευταία κατέληξα πως προτιμάω να ξεκινάω χειρόγραφα το βιβλίο και να το περνάω από υπολογιστή στην δεύτερη γραφή. Έτσι μου δίνεται η ευκαιρία να ξαναγράψω κομμάτια που δεν μου αρέσουν, να διορθώσω κακώς κείμενα και να το εμπλουτίσω με λεπτομέρειες.
Επίσης βρίσκω πως γράφω καλύτερα το πρωί και νωρίς το απόγευμα. Αυτό βέβαια είναι σχετικό διότι εξαρτάται και από το ωράριό μου, δηλαδή τι ώρα δουλεύω, τι ώρα κοιμάμαι, τι ώρα ξυπνάω κλπ. Το σημαντικό είναι πως όταν καθίσεις να γράψεις, να μην υπάρχει κάτι που μπορεί να σου τραβήξει την προσοχή. Για αυτό ξεμπερδεύω πρώτα με τα νέα της ημέρας, τσεκάρω μηνύματα, e-mail κλπ κάνω ότι δουλειές είναι να κάνω για να αφοσιωθώ μετά στην γραφή.
Πώς επιλέγετε τα θέματα που θα θίξετε στα βιβλία σας; Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα που θέλετε να περάσετε;
Γράφω για πράγματα που με ενδιαφέρουν. Παρότι δεν είμαι θρήσκος, η θρησκεία είναι κάτι που με εξιτάρει, κάτι που συζητάω και αναφέρω συχνά σε κείμενά μου.
Δεν γράφω ρομαντικά διότι δεν είναι κάτι που με ενδιαφέρει να μοιραστώ. Αντίθετα λατρεύω τα μυστήρια, τα αστυνομικά και τα θρίλερ οπότε είναι και αυτά που προσπαθώ να γράφω περισσότερο.
Τώρα όσον αφορά τα μηνύματα που προσπαθεί ο καθένας να περάσει μέσω των κειμένων του, πιστεύω πως είναι πολύ εύκολο να γίνεις επικριτικός, γλαφυρός και βαρετός αν κάθεσαι να κηρύττεις και να ευλογάς τα γένια σου, για αυτό αποφεύγω να προσπαθώ να περνάω μηνύματα, τουλάχιστον συνειδητά. Ασυνείδητα είμαι σίγουρος πως αν διαβάσει κάποιος τα κείμενά μου θα μπορέσει να διακρίνει τις αρχές μου, τις φιλοσοφίες μου, τις ανησυχίες μου και ότι άλλο βγαίνει από την ψυχή μου.
Ποιο βιβλίο σας θεωρείτε πιο αντιπροσωπευτικό της δουλειάς σας και γιατί;
Προς το παρόν την ‘Σίμπα και το στέμμα των αθανάτων’. Είναι ένα βιβλίο μικρό, χωρίς περιττές λέξεις ή φλυαρία απλά για να γεμίσω σελίδες. Έτσι μου αρέσουν και τα βιβλία που διαβάζω. Βαριέμαι απίστευτα να διαβάζω ένα βιβλίο και να νιώθω πως ο συγγραφέας επαναλαμβάνεται ή φλυαρεί ίσα για να ‘παχύνει’ το βιβλίο του.
Η Σίμπα είναι μυστηριώδης, αστεία, ευκολοδιάβαστη και γεμάτη δράση και αγωνία. Νιώθω πως είναι ένα βιβλίο που θα ήθελα να διαβάσω όταν ήμουν παιδί ή έφηβος ή ακόμα και ενήλικας μιας και έχω ακούσει πολλά θετικά σχόλια και από γονείς που αγοράσαν το βιβλίο για τα παιδιά τους και τελικά το διαβάσανε και αυτοί.
Ποιες είναι οι επιρροές σας ως συγγραφέας; Υπάρχουν άλλοι συγγραφείς ή καλλιτέχνες που σας ενέπνευσαν;
Σίγουρα οι μεγάλοι, ας ξεκινήσουμε από αυτούς. Από Έλληνες θα έλεγα Παπαδιαμάντης, Καζαντζάκης, Πηνελόπη Δέλτα. Σίγουρα υπάρχουν και άλλοι αλλά νομίζω αυτοί οι τρεις με στιγμάτισαν μεγαλώνοντας. Από ξένους ο Ντοστογιέφσκι είναι μία κορυφή όσον αφορά τον βαθύ στοχασμό του, μια κορυφή που δεν προσπαθώ τουλάχιστον ακόμα να σκαρφαλώσω. Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, Ρέιμοντ Τσάντλερ και Μαουρίς Λε Μπλανκ είναι σίγουρα πρότυπα όσον αφορά το αστυνομικό.
Από πιο σύγχρονους, άξιοι αναφοράς είναι σίγουρα ο Στίβεν Πρέσφιλντ, ο Στίβεν Κινγκ, ο Κρις Γούιτακερ και ο Αντώνης Κρύσιλας. Αυτά, διότι αν καθίσω να γράψω όλους τους συγγραφείς που με εμπνέουν, θα βαρεθείτε να διαβάζετε.
Βέβαια επιρροές αντλώ και από αλλού, όπως τα παιδιά μου, άλλα βιβλία, σειρές και ταινίες, αλλά και τα μέρη που έχω ζήσει και έχω αγαπήσει.
Πώς διαχειρίζεστε την κριτική, θετική ή αρνητική, που λαμβάνετε για τα βιβλία σας;
Όπως προανέφερα είμαι μάγειρας, οπότε η κριτική έχει μπει από νωρίς στη ζωή μου. Έχω μάθει να φιλτράρω τα σχόλια διότι δεν είναι πάντα όλα σωστά ή καλοπροαίρετα, τουλάχιστον από την δική μου οπτική. Όμως έχουμε καθήκον να ακούμε τα σχόλια και να προσπαθούμε να διορθωνόμαστε διότι κανείς δεν είναι τέλειος σε αυτή τη ζωή. Πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση και όταν τα σχόλια είναι εύστοχα, τότε χαίρομαι πολύ.
Τα θετικά σχόλια, από την άλλη, βρίσκω πιο δύσκολο να τα διαχειριστώ. Ίσως είναι η φύση μου και νομίζω πως μου λένε ψέματα, ίσως διότι είμαι λίγο ντροπαλός, ίσως διότι γνωρίζω πως δεν είμαι τέλειος και περιμένω να μου πούνε τουλάχιστον ένα πράγμα που δεν τους άρεσε. Από την άλλη, πάντα είναι ωραίο να ακούς θετικά σχόλια γι’ αυτό μην διστάζετε να τα μοιράζετε, ειδικά σε εμένα.
Πιστεύετε ότι η λογοτεχνία έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο; Ποιον ρόλο παίζει η συγγραφή στην κοινωνία;
Θα μπορούσε, αν την διδασκόμασταν σε μεγαλύτερο και πιο δραστικό βαθμό από μικρές ηλικίες. Δυστυχώς η λογοτεχνία έχει αντικατασταθεί με λιγότερο επιμορφωτικά μέσα ενημέρωσης, με φορείς που καταργούν την φαντασία, την υπομονή, τη σκέψη και την φιλοσοφία. Η ανάγκη για γρήγορη πληροφόρηση, ευελιξία στο τι θα παρακολουθήσουμε και πόσο χρόνο θα αφιερώσουμε σε κάτι έχει κάνει τα βιβλία δεινόσαυρους στην σημερινή κοινωνία. Μην ξεχνάμε όμως πως η γραφή άλλαξε τον κόσμο και η συγγραφή το μυαλό του ανθρώπινου είδους.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Έχετε κάποιο νέο έργο στα σκαριά;
Αυτή τη στιγμή προσπαθώ να τελειώσω ένα θρίλερ μυστηρίου και τρόμου. Το κυρίως κείμενο έχει γραφεί, τώρα κάνω τις απαραίτητες διορθώσεις που χρειάζεται και ελπίζω σύντομα να μπορέσω να το κυκλοφορήσω.
Όσον αφορά τα μελλοντικά μου σχέδια, μια δεύτερη ιστορία της Σίμπα ήδη ζυμώνεται στο κούφιο μου κεφάλι.
Τι θα συμβουλεύατε τους νέους συγγραφείς που προσπαθούν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον χώρο;
Να διαβάζουν (πολύ), να γράφουν (πολύ) έστω και μικρές ιστορίες. Να μελετάνε πως να γίνουν πιο αξιόλογοι συγγραφείς από μετρ του είδους, είτε από σεμινάρια και μαθήματα δημιουργικής γραφής, αλλά και από βίντεο στο διαδίκτυο και βιβλία.
Επίσης να φτιάξουν πρόγραμμα και να το ακολουθάνε. Η πρώτη φορά που σπας το πρόγραμμα σου είναι κοπάνα, η δεύτερη είναι εγκατάλειψη. Για αυτό να προετοιμαστούνε για ένα δύσκολο αλλά απολαυστικό ταξίδι.
Ένα άλλο σημαντικό μάθημα είναι να μην περιμένει κανείς από την αρχή να γράψει κάποιο αριστούργημα. Για την ακρίβεια, οι πιθανότητες είναι να μην γράψετε κάτι αξιόλογο για αρκετό καιρό. Η επιτυχία θέλει υπομονή και επιμονή. Όπως έχει πει και ο μεγάλος Στίβεν Κινγκ, «κάρφωνα τις απορρίψεις σε ένα καρφί στον τοίχο μου. Κάποια στιγμή έπεσε από τον τοίχο λόγο βάρους. Την άλλη μέρα πήγα και πήρα ένα μεγαλύτερο καρφί».